Алтын қор электрондық ресурстары
Тел.: 8 (727) 272 74 11 e-mail: info@litart.kz
М.О. Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты 1934 жылы ашылып, тарих, археология, тіл, әдебиет және фольклорды, бейнелеу, музыка, театр, хореография өнерін зерттеумен айналысқан Қазақтың Ұлттық мәдени ғылыми-зерттеу институтынан бастау алады. 1961 жылдың тамыз айында институтқа М.О.Әуезов есімі берілді. 1963 жылы қарашада институт құрамында М.О.Әуезовтің әдеби-мемориалды музейі мен жазушының мұрасын зерттейтін ғылыми бөлім ашылды.
Институт құрылған уақытынан бері қазақ әдебиеті мен фольклорын және өнерін зерттейтін бас ғылыми мекемеге айналды.
Институт ғалымдары ұлттық әдебиет пен өнердің тарихы мен теориясын, аса көрнекті әдебиет және өнер қайраткерлерінің шығармашылық мұрасын зерттеу ісіне үлкен үлес қосты.
Институтта әр жылдары М.О.Әуезов, З.А.Ахметов, Л.М.Әуезова, М.Базарбаев, И.Х.Ғабдиров, М.Ғабдуллин, Ә.Ж.Дербісәлин, Ы.Т.Дүйсенбаев, М.Т.Дүйсенов, Б.Г.Ерзакович, М.Жармұхамедұлы, А.Қ.Жұбанов, Қ.Жұмалиев, Б.Кенжебаев, М.Қ.Қаратаев, Б.Құндақбаев, Ә.Қ.Нарымбетов, Е.В.Лизунова, Ш.Қ.Сәтбаева, М.С.Сильченко, Н.С.Смирнова, Ә.Тәжібаев, Е.С.Ысмайылов, Ж.Ысмағұлов, Ә.Шәріпов және т.б. аса көрнекті ғылым, әдебиет және мәдениет қайраткерлері жұмыс істеді.
Орталықтың міндеті — қазақ қолжазбаларын заман талабына, қазіргі заманғы белгіленген мəртебесі мен маңызына сəйкес реставрациялау, консервациялау жəне олардың қолжазба мұра күйінде сақталуына, болашақ ұрпақтың пайдалануына жағдай жасау.
Қолжазба мұраларды ғылыми айналымға түсіру жəне оларды жүйелі жариялау арқылы жас ұрпақтың игілігіне жарату.
Институттың Қолжазбалар қорында және Орталық ғылыми кітапхана қорларында сақталған фольклорлық және музыкалық мұраларды электрондық нұсқаларға көшіру жұмысы атқарылуда. XX ғасырдың екінші жартысында жиналған музыкалық мұралар түгелімен СD-дискілерге көшірілді.
Институт ғалымдары мен мамандары жүйелі зерттеулер жүргізіп, нәтижелері бойынша ғылыми еңбектерін жариялап отырады.
Қорда 1000-нан аса қолжазбалар сақталуда және олар ғылыми айналымға түсіп, зерттеушілер үшін қол жетімді болып табылады.
Әдеби және мәдени экспедициялардың, ұйымдастырылған шаралардың бейне және аудиожазбасы да молынан сақталған.
Орталық қызметкерлері көне қолжазбаларды сақтау, қалпына келтіру және зерттеуші мен оқырманға қолайлы форматтарға көшірумен айналысады.
Әдебиетіміздің классигі Мұхтар Омарханұлының бай мұрасын жүйелеу, талдау және насихаттауда қыруар шаралар жүзеге асуда.
«Алтын қорда» ескіше араб, төте жазу, латын және кирил әліпбиімен жазылған құнды материалдар сақталған.
2014 жылы Франкфуртта өткен әлемдік кітап жәрмеңкесінде қазақ фольклорының 100-томдық «Бабалар сөзі» топтамасы әлем жұртшылығына таныстырылды. Оның 20 томы батырлар жырына, 13 томы тарихи жырларға арналған. Жетеуі діни, 13-і хикаялық дастандар. 8-і ғашықтық дастандар, 5-томы ертегілерден тұрады. Жинақта қазақ халқының ғасырлар бойы жинаған асыл мұрасы, тарихы, мәдениеті, салт-санасы, философиясы, педагогикасы, өнері түгел қамтылған.
Соңғы жылдары институт ұжымы Қазақ руханияты көшбасшыларының еңбектерін жаңа көзқараспен зерттеп, зерделеп, ғылыми негізде қайта сүзіп, шығармаларының академиялық толық жинағын жүйелеуді және жариялауды қолға алды.